Op donderdag 21 augustus hebben Geert en Stijn een afspraak met Amaël en Gaëtan in de ‘Grotte de la Fosse aux Ours’ (FAO), in het kader van het Karag project. Het doel: de datalogger van de fluorimeter uitlezen, en het meettoestel reinigen.
Stijn en Amaël zijn vrijwilligers om de 'Mousse aux Chocolat' te doorworstelen en de fluorimeter, die in de zuidelijke rivier ligt, te reinigen. Het toestel wordt ervan verdacht niet goed te werken, omdat alle kleurtraceringen tot nu toe negatief waren. Resultaat: het toestel lag nog netjes in de stroming van de rivier, en het inwendige glasbuisje was lichtjes vuil.
Ondertussen heeft Gaëtan de meetgegevens uit de datalogger gehaald. Deze staat opgesteld in de ‘Galerie Champagne’, ver buiten de cruezone, die hier wel 15 meter hoog is.
Ondertussen heeft Gaëtan de meetgegevens uit de datalogger gehaald. Deze staat opgesteld in de ‘Galerie Champagne’, ver buiten de cruezone, die hier wel 15 meter hoog is.
Na analyse van alle meetgegevens is het verdikt dat het toestel prima werkt, en dat er waarempel niets gemeten is van al de kleurstof. De vraag blijft dus: waar komt in hemelsnaam al dit water vandaan, en het is echt geen klein debiet. De conductiviteitsmeting van het water geeft aan dat de geleidbaarheid klein is, en dit zou erop wijzen dat het water niet lang onder de grond heeft vertoefd. We gokken er nu op dat het water afkomstig is van pertes in de bedding van de Lomme, tussen Jemelle en Rochefort, dus even stroomopwaarts de ‘Nou Maulin’. Toch leuk dat niet alle geheimen direct worden ontraadseld.
Amaël doet nog een kleurproef met rhodamine vanuit de zuidelijke rivier, dit is de eerste maal. De verbinding met FAO-Echo Beach en de resurgentie van Eprave staan echter vast.
Amaël doet nog een kleurproef met rhodamine vanuit de zuidelijke rivier, dit is de eerste maal. De verbinding met FAO-Echo Beach en de resurgentie van Eprave staan echter vast.
 |
| Data downloaden |
 |
| Nog een kleurproefje |
Stijn en Amaël hebben gezien dat het water in de zuidelijke rivier lichtjes troebel is. De vraag is nu of we deze troebelheid ook zouden terugvinden in de rivier van de Lorette-grot? (kleurproeven hebben uitgewezen dat het water van de ‘Lorette’ niet in de FAO terechtkomt). Dus toch maar eens gaan zien in de Lorette. Voor Geert en Stijn is het hun eerste bezoek aan de toeristengrot. Wat opvalt zijn de blokken, blokken en nog eens blokken, en het enorme volume van de Sabbatzaal. Uiteindelijk zien we dan de rivier, ook met een mooi debiet, maar niet dezelfde troebelheid van in de FAO. Exit Lorette.
Na afscheid van A. & G. is de namiddag nog niet om, en we zijn benieuwd naar 'de toestand' van de ‘Chantoir de Bure’, dus daarheen. Tof! Er is geen water in de perte, want dit zou onze plannen voor de volgende twee dagen in de war sturen. We volgen nog even stroomopwaarts de droge bedding van het riviertje, en merken algauw een nieuwe perte die eveneens droog is, en dan nog een beetje verder waar het water nu wel verdwijnt, nl. vrij diffuus in de bedding. Als alles goed gaat zullen we dit water weer ontmoeten in de grot!
OK, de dag is nog niet om. Nog effe de résurgentie van dit stroompje gaan bekijken, de ‘Ry d'Herwagne’ in de vallei van Enfaule. Deze maal heel helder water en heel wat meer debiet dan bij een vorig bezoek. Lijkt nu prima om een duikpoging te wagen. Het systeem is al door meerdere duikers bezocht en Nico schreef er een artikel over.
Op vrijdag 22 augustus zijn de grote werken gepland: leegpompen van de sifon S1 van de ‘Chantoir de Bure’. Deze chantoir werd geëxploreerd, maar de werken zijn stilgevallen na het overlijden (heeft niets te maken met deze explo) van één van de exploratoren.
De S1 wordt onduikbaar geacht: 'het loopt flauw naar beneden over een 5-tal meter en dan steil omhoog tussen losse blokken'. De sifon is de eerste maal leeg gepompt en het water werd er dan gestockeerd in BigBags. Niemand kan nog juist zeggen hoeveel water er in de sifon zit. Nu ligt er een buis door de sifon, om het water stroomafwaarts te lozen. Deze buis hadden we bij een vorig bezoek al eens getest, en blijkt niet verstopt te zijn, hopen maar ... .
Dus: drie man sterke ploeg (het minimum). We hebben een stroomgroep bij, een dompelpomp, de nodige aansluitdarmen en een hele serie verlengkabels. De juiste lengte kennen we niet, we hebben nagelaten om de oude topo te vinden (topo atlas). Overigens, de nieuwe topo blijkt helemaal verloren te zijn gegaan ... !?
OK, dus kabels leggen, Dirk, Stijn en Geert. Nadat we de eerste 75 meter leggen komen we tot de vaststelling dat alle kabels achterstevoren liggen (hmm ... die ingenieurs ...). Dus alle kabels omdraaien en dan nog eens 50 meter erbij. Dus 125 meter is juist goed van buiten de chantoir tot aan de S1. Buiten leggen we dan nog eens een 50-meterkabel tot aan de generator en 50 meter tot de auto, alwaar we een 220V intercom opstellen (en ook één aan de S1). Eénmaal we stroom hebben kunnen we dus communiceren tussen auto en S1, leuke vondst geert ..., ondertussen is Stijn bij de pomp en zuigen maar. Het gaat vlot, we hebben de sifon geschat op 2m³... dat gaat dan max. een uur duren ... echter eer de sifon leeg is duurt het 2 uur en 5 minuten. Dus in totaal een 5-tal m³ water.
En daar heb je dan de lege sifon ..., nog wat blokken ruimen, en flop Stijn is erdoor ... kom maar af alles ok, flop ... , flop ... de andere twee volgen. Leuk, ruime gang post sifon, nog wat attributen van onze voorgangers, duikgordel, lood, granny, ... .
Na afscheid van A. & G. is de namiddag nog niet om, en we zijn benieuwd naar 'de toestand' van de ‘Chantoir de Bure’, dus daarheen. Tof! Er is geen water in de perte, want dit zou onze plannen voor de volgende twee dagen in de war sturen. We volgen nog even stroomopwaarts de droge bedding van het riviertje, en merken algauw een nieuwe perte die eveneens droog is, en dan nog een beetje verder waar het water nu wel verdwijnt, nl. vrij diffuus in de bedding. Als alles goed gaat zullen we dit water weer ontmoeten in de grot!
OK, de dag is nog niet om. Nog effe de résurgentie van dit stroompje gaan bekijken, de ‘Ry d'Herwagne’ in de vallei van Enfaule. Deze maal heel helder water en heel wat meer debiet dan bij een vorig bezoek. Lijkt nu prima om een duikpoging te wagen. Het systeem is al door meerdere duikers bezocht en Nico schreef er een artikel over.
Op vrijdag 22 augustus zijn de grote werken gepland: leegpompen van de sifon S1 van de ‘Chantoir de Bure’. Deze chantoir werd geëxploreerd, maar de werken zijn stilgevallen na het overlijden (heeft niets te maken met deze explo) van één van de exploratoren.
De S1 wordt onduikbaar geacht: 'het loopt flauw naar beneden over een 5-tal meter en dan steil omhoog tussen losse blokken'. De sifon is de eerste maal leeg gepompt en het water werd er dan gestockeerd in BigBags. Niemand kan nog juist zeggen hoeveel water er in de sifon zit. Nu ligt er een buis door de sifon, om het water stroomafwaarts te lozen. Deze buis hadden we bij een vorig bezoek al eens getest, en blijkt niet verstopt te zijn, hopen maar ... .
Dus: drie man sterke ploeg (het minimum). We hebben een stroomgroep bij, een dompelpomp, de nodige aansluitdarmen en een hele serie verlengkabels. De juiste lengte kennen we niet, we hebben nagelaten om de oude topo te vinden (topo atlas). Overigens, de nieuwe topo blijkt helemaal verloren te zijn gegaan ... !?
OK, dus kabels leggen, Dirk, Stijn en Geert. Nadat we de eerste 75 meter leggen komen we tot de vaststelling dat alle kabels achterstevoren liggen (hmm ... die ingenieurs ...). Dus alle kabels omdraaien en dan nog eens 50 meter erbij. Dus 125 meter is juist goed van buiten de chantoir tot aan de S1. Buiten leggen we dan nog eens een 50-meterkabel tot aan de generator en 50 meter tot de auto, alwaar we een 220V intercom opstellen (en ook één aan de S1). Eénmaal we stroom hebben kunnen we dus communiceren tussen auto en S1, leuke vondst geert ..., ondertussen is Stijn bij de pomp en zuigen maar. Het gaat vlot, we hebben de sifon geschat op 2m³... dat gaat dan max. een uur duren ... echter eer de sifon leeg is duurt het 2 uur en 5 minuten. Dus in totaal een 5-tal m³ water.
En daar heb je dan de lege sifon ..., nog wat blokken ruimen, en flop Stijn is erdoor ... kom maar af alles ok, flop ... , flop ... de andere twee volgen. Leuk, ruime gang post sifon, nog wat attributen van onze voorgangers, duikgordel, lood, granny, ... .
OK, alles opruimen, Dirk moet nog naar Villers le Gambon. Als Dirk haast heeft is hij op z'n best, hij sleurt er in geen tijd alle kabels alleen uit, ... hmm ... die vragen we de volgende keer nog eens mee ;-) .
De namiddag is nu gevorderd, en het succes verdient een apperootje. Morgen verder zien.
Afscheid van Dirk en Rosita.
Afscheid van Dirk en Rosita.
 |
| Zie de rolkei |
 |
| Na de S1 |
 |
| Intercom grot - oppervlak |
‘s Avonds in de refuge nog een leuke babbel gehad met Marc Jasinsky, ok, we komen morgen eens zien naar de onderwaterarcheologen.
Dus zaterdag 23 augustus eerst naar de Trou de Han gaan zien. Goed uitgerust ... allen vrijwilligers ... minutieus werkje ... ok, zeer goed, maar wij gaan vandaag nog even voor het grove werk.
Dus Stijn en Geert naar de Bure. Een klein beetje water bijgekomen in de S1, waarschijnlijk ontwatering van het slijk en de stenen uit de sifon. De ganse helling aan de uitgang van de S1 gekuist, een kubieke meter stenen of zo, zeer mooi ... of het helpt voor de toekomst weten we niet. De buis ook wat beter gelegd en verankerd.
Dus zaterdag 23 augustus eerst naar de Trou de Han gaan zien. Goed uitgerust ... allen vrijwilligers ... minutieus werkje ... ok, zeer goed, maar wij gaan vandaag nog even voor het grove werk.
Dus Stijn en Geert naar de Bure. Een klein beetje water bijgekomen in de S1, waarschijnlijk ontwatering van het slijk en de stenen uit de sifon. De ganse helling aan de uitgang van de S1 gekuist, een kubieke meter stenen of zo, zeer mooi ... of het helpt voor de toekomst weten we niet. De buis ook wat beter gelegd en verankerd.
Dan explo na de sifon: mooie gallerij, rechts een stromend riviertje dat al snel in de S2 uitkomt. Stroomop, via een dalende gang, kom je bij de sifon amont, mooi gelegen in een ondiep meertje. Stijn waagt zich naar de overkant en beklimt er een kleihelling en begint er een nieuw graafproject. Immer enthousiaste Stijn heeft er een 'regards' gevonden, nog een beetje graafwerk, maar het zal voor een andere keer zijn, want we willen op tijd naar huis.
To be continued …
