Forever Bellevaux ...

 First of all, Season's Greetings from the exploration team and the whole Cascade caving group !

Credits to Dieuwert

Vorige zondag in Verviers...

Beginnen op een muur van aarde, stenen en wortels en eindigen met een nieuwe grotingang. Dit was in een notendop de opbrengst van een dagje 'droge' exploratie op het systeem van Bellevaux-Croisiers. Met vijven reden we zaterdag voor een dagje over en weer naar onze bekende stek in de Ardennen. Stijn, Randy, Kris en Ewout kwamen om te graven; Geert verzorgde de catering met een geïmproviseerde hamburgertent onder de porche van de Bellevaux.

De doelstellingen hadden we vooraf vastgelegd. In de eerste plaats wilden we meten of de ventilatiebuis die doorheen de eerste sifon van de Bellevaux werd getrokken inderdaad zijn werk doet. Post-sifon bedraagt het zuurstofniveau er nauwelijks 14%, wat de portage naar de volgende sifon ernstig bemoeilijkt. In een vorige sessie werd daarom een buis doorheen deze sifon getrokken (zie vorige post). Het idee is dat de lucht zich via die buis op natuurlijke wijze zal verversen, ook al is de diameter van deze ventilatiebuis slechts vijf centimeter. Met een zuurstofmeter wilden we controleren of de uitgeblazen lucht effectief al meer zuurstof bevat. Omdat de temperatuur van de buitenlucht gelijk was aan de lucht in de grot was er echter nauwelijks tocht. De metingen leverden geen bruikbare resultaten op. 

Het geluk hielp ons echter een handje, want rond de middag kwam onverwacht een mini-duikploeg uit Nederland langs om doorheen de eerste sifon te duiken en - jawel - het zuurstofniveau achter de eerste sifon te meten. Hun bevindingen brachten wel duidelijkheid. Het zuurstofniveau post-sifon bedraagt intussen 17,6%. Dat is nog altijd een stuk lager dan de 21% in de gewone lucht, maar al heel wat meer dan voorheen. Hiermee is het bewijs geleverd dat er langs de ventilatiebuis langzaam maar zeker betere lucht naar binnen sijpelt. De eerste doelstelling van de dag was hiermee behaald.

Als tweede doelstelling wilden we de perte van de Bellevaux verder vrijmaken. Een blok verspert de ingang van de sifon, waardoor er relatief weinig water naar binnen stroomt. Dit kan er op termijn voor zorgen dat de eerste sifon in de Bellevaux opnieuw dicht slibt, nadat ze geopend was door de supercrue van 2021. Door meer water toe te laten, denken we dat het langer zal duren voor de sifon opnieuw ontoegankelijk wordt. Het blok gaf zich al gauw gewonnen en nu spoelt het water van de Vesder met een krachtige stroom naar binnen.

Deze operatie had ook een keerzijde. Via de perte kan je binnen in een klein réseau van waaruit er misschien een verbinding gemaakt kan worden naar de Surdents. De mogelijkheden in die twintigtal meter gangen moeten nog grondig onderzocht worden. Door de perte open te maken, is dit réseau echter niet langer toegankelijk. Daarvoor stroomt er bij normale waterstand teveel water naar binnen. De enige optie was dan ook om een nieuwe ingang naar dit réseau te zoeken. Eerder al had Stijn van dit kleine gangenstelsel een topo gemaakt. Op het uiterste punt had hij zijn maten horen babbelen die buiten op het pad stonden te wachten. Het kon slechts een kwestie van decimeters zijn om een nieuwe toegang te maken naar dit systeem.

Met z'n allen speurden we alle plekjes af die in aanmerking kwamen voor een verbinding. De enige kanshebber was een muizengat van 3 cm diameter waar alleen de meest optimistische speleo's enige luchtstroom in meenden te voelen. Met een pikhouweel, beitels, hamers en ander krachtig materiaal vielen we de plek aan. Al na de eerste seconden raakte de piepkleine opening verstopt met aarde waardoor er geen enkele aanwijzing meer was naar een grot. Intussen boden de grond, rotsen en omliggende wortels krachtig weerwerk. In plaats van de bodem was het eerder onze motivatie die begon te verkruimelen.

Maar dan kwam ons geheime wapen in actie. De hamburgers van Geert - inclusief bickysaus en gebakken uitjes - gaven iedereen weer nieuwe energie. En terwijl de laatsten nog de laatste happen van hun hamburger namen, stond Stijn alweer te hakken. En ditmaal met succes. Het piepkleine gaatje werd weer zichtbaar. Maar niet alleen een gaatje. Er kwam een brede spleet te voorschijn met aan de linkerkant enkele meters plat vervolg en aan de rechterkant zelfs een putje. Nu duurde het niet lang meer voor we de rots kleiner hakten en we ons in het putje konden laten zakken. 

Verder dan onze eigen lichaamslengte gingen we voorlopig niet, maar Stijn was er zeker van: "Hier ben ik al geweest. Dit is de plek waar ik de anderen kon horen." Hiermee is de nieuwe toegang tot het réseautje voorbij de perte een feit. Het vervolg is voor later, samen met onze vrienden van GRSC & Co, maar nu al is duidelijk dat er nieuwe mogelijkheden zijn.

K.

HVAC Grot.

We dromen er al een tijdje van om ooit een doorsteek te doen van de Bellevaux naar de Croisiers grotingangen. Wat ons momenteel tegenhoudt is de slechte luchtkwaliteit post-sifon. Aan de hand van metingen en publicaties proberen we te achterhalen uit welke gassen de lucht is samengesteld. We meten momenteel 14% zuurstof, en ruim 23000 ppm (2,3%) CO2. Verder zijn er geen brandbare gassen aanwezig, nog CO. We hebben al aan de lijve ondervonden dat deze lucht adembaar is, maar veel overschot is er niet! Je kan natuurlijk ook de vraag stellen of het gezond is om dergelijke inspanningen te doen in deze dubieuze luchtkwaliteit, voor en na een duik? M.a.w. het is te vroeg om een veilige doorsteek te organiseren. Belangrijke vraag daarbij is: wat kunnen we daaraan doen?

25m slang in 3 zakken

Een mogelijkheid zou kunnen zijn om de portage tussen twee sifons op perslucht te doen. Of dit realistisch is heb ik afgelopen zondag getest? Het antwoord is: NEEN. Je zou minstens al met een neusknijper moeten werken om te vermijden dat je gaat valsspelen. Los daarvan kom je gewoon lucht tekort, ploeteren met dergelijke gewichten zorgt ervoor dat je buitensporig gaat ademen. Het resultaat is dat de eerste trap van de ontspanner bevriest met alle gevolgen van dien.

Een andere denkpiste die we willen testen in de grot is: kunnen we de post-sifon laten ademen door een buis?

25m buis wordt naar binnen gebracht

Op dit moment ligt er een buis met een diameter van 50mm door de S1 van Bellevaux. Een buis van 25m lang zorgt er nu voor dat de lucht, afhankelijk van de klimatologische omstandigheden vrij in en uit de post-sifon kan stromen. We hebben gemerkt dat de grot alvast gestart is met ventileren. Ook hebben we gebruik gemaakt van de buis om de restlucht uit de duikflessen te purgeren post-sifon, het is misschien een druppel op een hete plaat, maar daarmee is de toon gezet. De buis doorblazen zal op termijn noodzakelijk zijn, willen we die open houden.

Leuk om te weten, al is het experiment niet nieuw, je kan zeer goed communiceren door een buis. Zelfs wanneer die door een sifon loopt en 25m lang is, de communicatie is 5/5 'loud & clear'. Zie ook: https://scavalon.blogspot.com/2019/12/topo-in-trou-wuinant.html

start duik Bellevaux S1

Los daarvan is er halfweg de post-sifon een ankerpunt geplaatst met enkele voetlussen, dat moet er in de toekomst voor zorgen dat een drempel er gemakkelijker te nemen is. Om deze te plaatsen heb ik de helft van m'n duikfles leeg geademd, maar dat heb je al eerder gelezen. 

Geert met z'n collectie meettoestellen

Verder zijn al onze meettoestellen met elkaar vergeleken. Drie zuurstofmeters en drie CO2 meters werden met elkaar vergeleken. Je kan het resultaat zien in de tabel (metingen in volgorde  van tijd van links naar rechts)

We hebben tenslotte ook kunnen vaststellen dat de overloop van de Surdents opnieuw water slikt, iets wat op termijn positieve gevolgen kan hebben op een mogelijke doorsteek van Surdents naar Croisiers, maar dat is een ander project. 

...Het lijkt allemaal een beetje op kinderen opvoeden. Je stuurt bij, maar uiteindelijk moeten ze het zelf redden. De grot is aan het werk!

Red: HVAC is misschien wat overdreven, laat het ons houden bij de V van ventilatie.

(foto's © Seppe)

S.