FSS

FSS alias Fosse Sinsin omvat 2 grote dolines op het massief van Boine. Sinds 2013 werken we er op 2 plaatsen en nu publiceren we hier de eerste maal een berichtje omtrent onze werkzaamheden te Han-sur-lesse.
In 2013 leerden we deze site kennen. Aangezien de lokale club verschillende andere werkplaatsen heeft (en dus geen tijd om aan FSS te exploreren), hebben wij vooreerst een oude werf hernomen, de Puits Promethée (PP). Deze werkplaats uit de jaren '60 en '70 omvat een put nabij de rand van de oostelijke doline. Na stabilisatiewerken van deze put en 4 dagen exploratie hebben we deze site reeds opgegeven wegens te onstabiel. Het is ten stelligste af te raden om de put af te dalen, onderin kan elk moment een instorting gebeuren. Om hier verder te werken zijn zware stabilisatiewerken nodig.
We hebben ons werkterrein verlegd naar een 'Abri' met eveneens een sterke luchtstroming. Een spleetje van 10 tot 15cm hebben we er verbreed over een lengte van 10 meter, een werkje van zo'n 15 dagen... Uiteindelijk ontdekten we begin 2015 een penetrabel vervolg...

Dit vervolg blijkt te bestaan uit een complex van putten en horizontale stukken op de limiet van vaste rots en de FSS-doline. De opname van de topo wijst op een ontwikkeling van 200m+ en een diepte van -26m. Een vervolg werd niet direct gevonden, maar een 2-tal plaatsen met opnieuw een felle luchtstroming krijgen onze aandacht. We zijn er nu 30 dagen actief, en de werken gaan door ... 

Waarom heeft deze site nu onze bijzondere aandacht? De Grotte FSS ligt nabij het Réseau Sud van de Grot van Han, en richting Père Noël grot, dus in de nabijheid van de grootste grotvolumes in België...
Ter info: De grot is eigendom van de SA des Grottes de Han en is afgesloten.

Geert

De Puits des Machines à Laver in de Grotte FSS

De toegangsput van de PP

De scubadocter...

Samen met een duiker van SC Avalon kregen we de kans om ons OW desobset te perfectioneren. Wat oorspronkelijk op een formaliteit leek heeft ons toch het volledig weekend in de ban gehouden. Zo hebben we meer dan voldoende ervaring kunnen op doen in het harder gesteente. Het resultaat is navenant. Meer info later. Bij deze: Indien je explo onder water op een hardnekkig blok stuit:  Call the Scubadocter ;-)!

Een ander project is lopende samen met enkele Nederlanders van o.a. de grotmeetwerkgroep. Zij hebben recent enkele meters kunnen toevoegen in de Hadelin, een perte van de ondergrondse Magne. Een laatste poging in die regionen om de wind te volgen bleek om een rondgang te gaan. Voorlopig einde dus. Op initiatief van Erik werd het over een andere boeg geworpen. Nadat hij de nodige spullen bij elkaar verzameld had hebben we hem gelanceerd in de sifon van de Hadelin. Deze is ooit gedoken door Luc Funcken met einde op -3m op een muur van klei. Ook nu bleek dit het eindpunt te zijn, maar Erik kon toch een venster vinden met daarachter een stijgend vervolg. De bodem bestaat uit bagger en laat zich gemakkelijk uitgraven. Een probleem is het gebrekkige debiet dat alle sediment zou kunnen wegspoelen na het woelen. Na zijn positieve uitstap zijn we volop plannen gaan maken om door middel van waterwerken het debiet te verhogen. We gaan uit van een foutieve topo van de Wuinant en hopen via de sifon van de Hadelin de collecteur te kunnen bereiken.

Op naar een volgende!

het nieuwe explo team

Verder doen

“Verder doen” was het onderwerp van een mailtje dat kort na het geslaagde Halloween-exploweekend in Signy werd verstuurd. Na dit super leuke en vruchtbare weekend was de lokroep van het diepblauwe water in de toegangsholte die we in de Gibergeon hadden vrijgemaakt, te groot. Op zo een momenten krijgt de ontdekkingsreiziger, de explorateur in je de bovenhand. De drang naar het onbekende, nieuw en maagdelijk OW terrein.

Veel over en weer gemail was niet nodig om  maandag 9 november, in de herfstvakantie, vast te leggen. Het strijdplan was eenvoudig: duik in de Vaux met de bedoeling de tunnel en postsifon op foto en video vast te leggen. Daarna het beulenwerk: de toegang in de Gibergeon verder open te maken zodat kan worden ingeschat hoe gemakkelijk de OW sectie zal kunnen worden bedoken.

De wagens volgestopt met duikgerief, zoveel mogelijk duikflessen en onontbeerlijk natuurlijk het OW boormateriaal. Afspraak om 7u aan de luchthaven in Wevelgem zodat we konden samen rijden. Stijn besloot het zekere voor het onzekere te nemen en was al om 6u30 aanwezig. Een kleine miscalculatie van de wiskundige verhouding tussen afstand en gemiddelde snelheid. Enfin niet erg, het was wel dan maandag maar toch ook vakantie J.

Alhoewel het inderdaad vakantie was, bleken al de wegeniswerken en de daar aangekoppelde files toch langzamerhand de krijtlijnen uit te tekenen van wat die maandag nog allemaal te verwachten viel. Kwestie van de reisweg  wat aangenamer te maken werd halverwege een kleine verkenningstussenstop gehouden in Franstalig België.

Na nog meer wegeniswerken in Frankrijk bereikten we de Vaux toch nog op een redelijk uur. Het weer was uitermate zacht en zelfs de zon was van de partij. Het had de voorbije week absoluut niet veel geregend dus de verwachtingen voor de Vaux waren hoog. Echter die 2-3 mm regenval waren blijkbaar voldoende geweest om de zichtbaar in de Vaux tot bijna 0 te reduceren. Vermits fotografie en filmen hier op de agenda stonden werd de duik afgeblazen. Damned.

Niet getreurd, dat betekende dat we “meer” tijd hadden om de Gibergeon verder aan te pakken. Dus met hervonden moed op naar Signy. Zoals gewoonlijk was het er aan de poel heel rustig en was er plaats genoeg om dicht te parkeren. Nu en dan de gebruikelijke en intussen min of meer gekende passanten : “ aaa vous êtez de retour”.

Karel zou eerst duiken. Alle materiaal aan de waterkant klaargelegd, intussen in droogpak gereed om er aan te beginnen. Stijn maakte de OW booropstelling klaar en vroeg terloops: “waar ligt de boormachine ergens?”. “die ligt in de blauwe ton.”. “in die lege blauwe ton?”. Toen werd het opeens stil in het al zo rustige Signy. Een korte uitkamsessie bevestigde ons donkerbruin vermoeden. De boormachine bleek nog thuis bij Karel te liggen. Op zulke momenten kun je door de grond zakken, alhoewel dit hier in de Gibergeon nog zo slecht niet zou geweest zijn.

De optie om onverrichter zake terug naar huis te keren was out of the question. Failure is not an option. Dan maar in droogpak naar het nabije tankstation gaan vragen of ze geen pneumatische boormachine hadden. Uiteraard niet, maar blijkbaar was er een doe-het-zelf zaak in de buurt. Korte pijn: alles opruimen en er naartoe rijden. Als bij wonder werd de zaak vlot gevonden en in tegenstelling tot we hadden verwacht bleek dit een heel grote zaak te zijn met een serieus aanbod aan materiaal. En ja, dus ook pneumatische boormachines. Keuze werd rap gemaakt, plus nog een extra steenboor.

Poging 2. Een 3tal grote stenen moesten nog verwijderd worden van voor de spleet. De “high tech” steenboren met 4 snijkanten bleken toch niet zo goed te werken als werd gedacht. De klassieke boren met 2 of 3 snijkanten zijn eigenlijk de beste. Een aantal kleinere gaten werden geboord,... echter zonder succes. Grrrrrr

Dan maar teruggegrepen naar het betere gerief dat we ook het weekend ervoor hadden gebruikt. Met terug super resultaat. De grote blokken bleken nu handelbare stukken te zijn geworden. De toegang tot de Gibergeon is intussen een grote ruimte geworden opgedeeld in 2 kamers. Er kan nu echt al rond bewogen worden in de ruimtes en dit maakt de werkzaamheden er heel wat gemakkelijker op. Stijn had ook een grote sleepbak gemaakt en deze bleek heel nuttig. Als final touch werd er met 2 man, Stijn binnenin en Karel net buiten, terug heel wat kilo’s steenpuin geruimd.

De spleet komt bijna vrij te liggen, echter wegens de opgestapelde pech konden we deze niet volledig veilig maken. Er ligt nog een grote steen in de weg die constant naar beneden glijdt  op een lichte helling van kleine blokken. Ook is er tijdens de werkzaamheden een grote platte steen deels in de spleet gegleden.

De winter komt eraan en duiken zal er de komende maanden vermoedelijk niet inzitten. Dit is een goede zaak. Go with the flow en laat de stroming nu maar zijn werk doen en al de rommel uit de spleet blazen zodat we begin volgend jaar kunnen beginnen aan het echte werk: effectief duiken in de resurgence.

Stay tuned.

K.

3x Gibergeon

In kilos is het vast indrukwekkend wat de voorbije drie dagen uit de bron werd gesleurd. Er is dan ook onafgebroken gedoken met een totaal van ongeveer 14u onder water. Een waterrat alleen staat natuurlijk nergens, duiksteun kwam er van familie en vrienden onder de vorm van flessen vullen en het verzorgen van buikvulling. Een geweldig weekend met een prachtig resultaat!

Wat vooraf ging:
-belachelijk veel gezeul onder water met een kleine grot als resultaat.
-einde op twee versmallingen en verschillende te grote blokken...
-een zoektocht naar een manier om compact te kunnen boren onder water.

De grens tussen victorie en fail bleek ook deze keer erg dicht bij elkaar te liggen. Ineens kwam dan toch de gepaste boor op het perslucht boorset tevoorschijn. Naast de klassieke desobmethode (iets voor de kenners) werd ook gebruik gemaakt van wiggen. Dit bleek vrij handig te zijn om de kleinere blokken te bewerken, met als voordeel dat je een pak minder diep hoeft te boren.
Wat is nu het resultaat: We hebben opnieuw zicht op de tweede versmalling in de vorm van een dalende spleet. Enkele meter dieper gaat die spleet open een maakt plaats voor een blauw gat. Geen bodem te bespeuren...  Dromen staat vrij.

Tussendoor hebben we ook tijd gemaakt om een interessante perte in de buurt, met zeer onstabiele nijgingen, opnieuw wat vorm te geven. Wellicht zullen dit niet de laatste stabiliteitswerken zijn. Het is nog iets te vroeg om de grot volledig uit te vlooien aangezien de doorgang opnieuw onherkenbaar is. Zeker is dat er steeds een aanmoedigende tocht staat.

wordt vervolgd!

Stijn

Dagje FAO

Zoals afgesproken kom ik Geert en Stijn tegen op de parking aan de FAO. De planning wordt al een beetje gewijzigd, eerst gaan we de pertes en de kanalisering van de Wamme bekijken om een idee te krijgen van het debiet dat mogelijks door de aval siphon van de FAO stroomt.
Al het water gaat door het kanaaltje, we volgen dit tot aan de herstelling. Vermits deze verstopt zit stroomt hier al het water toch in de originele bedding van de Wamme en zullen er dus ook wel enkele pertes gevoed worden. Na een klein desop werkje stroomt alles weer door het kanaal. Niet voor ver, net achter de herstelling komt er over een afstand van 4 meter water over de kanaalwand. Vanaf hier stroomt er door de gehele rivier wel wat water maar het grootste aandeel zit wel in het kanaal.
Een 2e perte die we hoopten te vinden heeft ons enkel een mooie boswandeling opgeleverd...

Dan maar afzakken naar de FAO om het debiet aan de aval siphon te zien. Al gauw leer ik dat Geert echt wel elke steen weet liggen of mogelijks was hij ingesmeerd met vaseline. Ook komen al grappen makend de "regels" van het Duo Stijn en Geert op de proppen: je mag altijd met alles en iedereen lachen, grapjes maken of de spot drijven, tenzij er wordt geplopt. Dat lijkt me maar meer dan logisch. Al snel komen we aan het lac. Stijn en ik gaan hier samen eens kijken naar het debiet van de siphon, Geert heeft geen neopreen bij en kan niet mee in het koude water. Met de uitroep "Lets get naked" geeft Stijn het startschot om ons om te kleden (oef, ik dacht even te begrijpen waarom Geert zich niet wilde omkleden) . Mooi helder water, de siphon amont nodigt echt uit om te duiken, dit is voor een volgende keer. Ook de hoeveelheid water dat hier bij elkaar stroomt is echt de moeite!
Aval, hiervoor zijn we gekomen, Stijn legt uit op welke manier er momenteel gedoken is en we bespreken de verbetering van het equipement voor de duiker en zijn porteurs. Amai er staat echt wel veel stroming, geen sinecure om hier met een hogere waterstand aan te beginnen, hier kan je enkel duiken bij echt laag water en goede omstandigheden. 2 spits later is het tijd om het verbeterde equipement achter te laten en weer bij Geert te gaan. Na kort overleg is iedereen het eens dat een knopentouw makkelijker zal zijn om het meer uit te komen. Vermits Geert GEEN brevet A heeft mag hij uiteraard de knopen niet maken ;-) de knopen maken de toegang en de passage merkelijk makkelijker. Het werkje zit erop, enkel nog het verwijderen van oude touwen etc om de grot proper te maken en hop, op weg naar de uitgang. Hier eindigen we met het proper schrapen van 2  passages, dit alles zal Geert in de toekomst nog vlotter maken...
Papaspeleo

PS: De exploraties in de FAO staan op een (zeer) laag pitje, enkel een nieuwe duikcampagne is in de maak, maar dit is wellicht iets voor volgend jaar. Deze tocht was dan ook tegelijk de afsluiting van de droge explo.
Sans Brevet

Het verstopte aquaduct

Magne...

Marne, Magne, het lijkt op mekaar, maar er zitten honderden kilometers tussen...

Begin dit jaar leerden we dus toevallig de Magne kennen, en ook wij geraakten in de ban van de collecteur van de Wuinant.

Retour naar Foret dus, waar we werken in enkele grotjes die boven het traject van de Wuinant liggen, de ultieme droom; het vinden van een droge toegang tot de Wuinant post-sifon. Wij zijn echter niet de eersten die hierop hun tanden stuk bijten. Clubs La Rousette, SCB, ABYS, ... alle hebben tevergeefse pogingen gedaan om er door de karst te raken. Nu, 20 jaar later, is het moment aangebroken opdat enkele enthousiaste speleo's er een nieuwe poging wagen, nieuwe technieken kunnen wellicht mee helpen om het ultieme doel te bereiken.

We contacteerden in elk geval de belangrijkste spelers van het terrein, die alle een 'GO' gaven.

Terug naar het WE 22 en 23 augustus. Een 5 koppige ploeg bestaande uit leden van Cascade en Speleo Nederland strijkt neer te Foret. Het moment om de omgeving beter te leren kennen. De activiteiten zijn; desob, graven, topo. Het betere inzicht in de ondergrond geeft ons in elk geval nieuwe ideeën en moed om er verder te werken. We mochten enkele meters première optekenen, met zicht op meer...

G.

Weinig tekst, maar ter compensatie enkele sfeerbeelden:

 

Hittegolf

Hittegolven en watersporten, een ideale combinatie om de dag aangenaam door te komen.

Een driedaagse is van start gegaan aan de watervallen van de Pille.
De fiche met canyontechnieken die we eerder gemaakt hebben was niet optimaal bevonden. Met aandacht voor detail hebben we deze dan ook compleet over gedaan.

Daarna ging de reis door naar de bronnen van Signy.

Bij de vorige duik in de Gibergeon werd een groot blok zichtbaar waar enige beweging in zat. Het idee ontstond om dat blok opzij te schuiven zodat de doorgang groot genoeg zou zijn om geen flessen te moeten uitdoen. Er zijn drie duiken nodig geweest om dat blok op z’n plaats te krijgen, en om finaal te beseffen dat het voorbij het blok te krap is om verder te werken. Komt erop neer dat we het blok op één of andere manier moeten verdwijnen willen we hier ooit vorderen. Onze radartjes zijn bijgevolg volop aan het werk geslagen.

De laatste afspraak ging door aan de Fosse à Vaux waar enkele vrienden tot de vaststelling gekomen waren dat de versmalling opnieuw dicht zit na de wintercrue’s. Dit euvel zal zich telkens herhalen en betekent ongeveer een half uurtje keien doorduwen met de voeten op een diepte van -17m. Eens de passage terug vrij heeft Karel gaandeweg enkele lijnvlotters aangebracht, want de lijn heeft de nijging zich telkens weer in te graven.

Hierbij is het duikseizoen voor geopend verklaard, wordt vervolgd...